Historia

Polskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci (PTGHiŻD) powstało na bazie Sekcji Gastroenterologii i Żywienia Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego, której inicjatorem był prof. Tadeusz Zalewski, ojciec gastroenterologii dziecięcej w Polsce. To on, wraz z prof. Jerzym Sochą, doprowadził do jej utworzenia na Zjeździe Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego w Poznaniu w 1979 roku.

W ciągu 19 lat Sekcja Gastroenterologii i Żywienia PTP rozwijała się kierowana początkowo przez prof. Tadeusza Zalewskiego, a od 1982 roku przez jej przewodniczącą, prof. Marię Goncerzewicz, oraz prof. Tadeusza Zalewskiego i prof. Jerzego Sochę jako wiceprzewodniczących. Kolejnymi przewodniczącymi Sekcji byli prof. Jerzy Socha i prof. Józef Ryżko. Inspirująca do działalności naukowej stymulacja Zarządu doprowadziła niemal we wszystkich ośrodkach akademickich w kraju do powstania klinik pediatrycznych o profilu gastroenterologicznym oraz sieci wojewódzkich poradni gastroenterologicznych. Podsumowaniem dokonań pediatrów zajmujących się gastroenterologią były coroczne sympozja gastroenterologiczne organizowane w Warszawie (CZD), Bydgoszczy, Rzeszowie, Łodzi, Poznaniu, Białymstoku, Zabrzu i Wrocławiu oraz sesje gastroenterologiczne na zjazdach i kongresach pediatrycznych w Warszawie, Krakowie, Gdańsku, Białymstoku i Wrocławiu. W sumie w tamtym czasie odbyło się 12 sympozjów Sekcji Gastroenterologicznej i Żywienia Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego.

Kolejnym krokiem rozwoju działalności naukowej i szkoleniowej było utworzenie w 1991 roku grup roboczych: endoskopowej, celiakalnej, wątrobowej, żywieniowej, zaburzeń czynnościowych, alergologicznej i nieswoistych zapaleń jelit. W ramach grup roboczych stworzono rekomendacje postępowania diagnostycznego, klinicznego i terapeutycznego oraz żywienia w wielu schorzeniach przewodu pokarmowego u dzieci. Dużym wsparciem była współpraca z gastrologami zajmującymi się pacjentami dorosłymi przez organizowanie szkoleń dla pediatrów a także prowadzenie wspólnych projektów badawczych.

Wieloletnie starania kolejnych Zarządów Sekcji doprowadziły do „pediatryzacji” szkolenia specjalizacyjnego i wprowadzenia egzaminu z gastroenterologii dla pediatrów. Stało się to przy dużej przychylności kolejnych Konsultantów Krajowych w dziedzinie gastroenterologii – prof. Eugeniusza Butruka i prof. Andrzeja Nowaka.

Działalność Sekcji doprowadziła do powstania wielu ośrodków gastroenterologicznych, których liderami byli:

  • prof. Maciej Kaczmarski (Białystok)
  • prof. Anna Balcar-Boroń i prof. Mieczysława Czerwionka-Szaflarska (Bydgoszcz)
  • prof. Maria Korzon i prof. Barbara Kamińska (Gdańsk)
  • prof. Krystyna Karczewska, prof. Antoni Dyduch i prof. Halina Woś (Katowice)
  • prof. Janina Stopyrowa (Kraków)
  • prof. Krystyna Wąsowska-Królikowska (Łódź UM)
  • prof. Izabela Płaneta-Małecka i prof. Krystyna Grzybowska (Łódź CZMP)
  • prof. Marian Krawczyński i prof. Wojciech Cichy (Poznań)
  • prof. Ryszard Korczowski i dr Wrzesław Romańczuk (Rzeszów)
  • prof. Grażyna Czaja-Bulsa (Szczecin)
  • prof. Tadeusz Zalewski i prof. Andrzej Radzikowski (Warszawa UM)
  • prof. Jerzy Socha i prof. Józef Ryżko (Warszawa CZD)
  • prof. Franciszek Iwańczak i prof. Barbara Iwańczak (Wrocław)

Troska o specjalizację, a także konieczność bardziej zdecydowanego wyrażania opinii o potrzebach i specyfice pediatrycznych pacjentów z chorobami przewodu pokarmowego stały się impulsem do utworzenia niezależnego od Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego towarzystwa naukowego, o co przez wiele lat zabiegał prof. Tadeusz Zalewski. Podjęte działania doprowadziły do powołania Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci (PTGHiŻD), do czego walnie przyczynił się także dr Wrzesław Romańczuk, który opracował projekt statutu oraz skutecznie starał się o rejestrację sądową Towarzystwa.

Na inauguracyjnym zebraniu członków 22 października 1998 roku we Wrocławiu zakończono działalność Sekcji Gastroenterologii i Żywienia Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego i równocześnie powołano do życia Polskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci (PTGHiŻD). Nazwa i zakres działania Towarzystwa korespondują z europejskim wzorcem – European Society for Paediatric Gastroenterology, Hepatology and Nutrition (ESPGHAN).

Pierwszym Prezesem Zarządu został wybrany prof. Jerzy Socha. Akces do Towarzystwa zgłosiło ponad 200 pediatrów reprezentujących ośrodki z całego kraju. Zgodnie ze statutem wybrano przewodniczących Sekcji, którymi zostali:

  • Sekcja Endoskopowa – Danuta Celińska-Cedro (w latach 2000–2012 przewodniczącą była Iwona Ignyś, w latach 2012–2018 Marek Woynarowski, w latach 2018 -2022. – Stanisław Pieczarkowski);
  • Sekcja Celiakalna – Andrzej Radzikowski (w latach 2002–2010 przewodniczącą była Krystyna Karczewska, w latach 2010–2014 Anna Szaflarska-Popławska, w latach2014-2022 . – Bożena Cukrowska);
  • Sekcja Motoryczna – Krzysztof Fyderek (w latach 2012–2018 przewodniczącą była Ewa Toporowska-Kowalska, w latach 2018-2022. – Marcin Banasiuk);
  • Sekcja Alergii Pokarmowej – Mieczysława Czerwionka-Szaflarska (w latach 2002–2004 przewodniczącą była Krystyna Wąsowska-Królikowska, w latach 2004–2012 Maciej Kaczmarski, w latach 2012–2018 Elżbieta Jarocka-Cyrta, w latach2018-2022. – Andrea Horvath);
  • Sekcja Hepatologiczna – Jerzy Socha (w latach 2002–2010 przewodniczącą była Joanna Pawłowska, w latach 2010–2014 Anna Liberek, w latach 2014–2018 Irena Jankowska, w latach2018-2022. – Anna Liberek);
  • Sekcja Żywieniowa – Janusz Książyk (w latach 2012–2018 przewodniczącą była Hanna Szajewska, w latach2018-2022. – Piotr Socha);
  • Sekcja Nieswoistych Zapaleń Jelit – Krystyna Grzybowska (w latach 2010—2014 przewodniczącą była Barbara Iwańczak, w latach 2014–2018 Jarosław Kierkuś, w latach 2018-2022 – Małgorzata Sładek).

W lutym 2000 roku Zarząd powołał Sekcję ds. Ostrej Biegunki, której przewodniczącym został dr Jacek Mrukowicz (sekcja zakończyła działalność w roku 2010), a w 2006 roku – Sekcję ds. Zespołu Metabolicznego z przewodniczącym prof. Piotrem Sochą (w latach 2010–2014 funkcję tę pełnił Dariusz Lebensztejn, w latach 2014–2018 Wojciech Jańczyk, w latach 2018-2022. – ponownie Dariusz Lebensztejn). Sekcja Trzustkowa została powołana natomiast w roku 2000, a jej przewodniczącym został prof. Wojciech Cichy (w latach 2012–2016 przewodniczącym był Jarosław Walkowiak, w latach 2016-2022. – Grzegorz Oracz).

Kolejnymi Prezesami Zarządu Głównego PTGHiŻD byli:

  • Prof. Jerzy Socha (1998-2002)
  • Prof. Józef Ryżko (2002-2006)
  • Prof. Mieczysława Czerwionka-Szaflarska (2006-2010)
  • Prof. Piotr Socha (2010-2016)
  • Dr hab. Jarosław Kwiecień (2016-2022)

17 grudnia 2022 roku Walne Zgromadzenie Członków PTGHiŻD wybrało Prof. Dariusza Lebensztejna do pełnienia funkcji Prezesa ZG PTGHiŻD na kadencję 2023-2026.

Od roku 1999 roku organem Towarzystwa był założony przez Prof. Tadeusza Zalewskiego kwartalnik „Gastroenterologia, Hepatologia i Żywienie Dziecka” redagowany do 2010 roku przez prof. Tadeusza Zalewskiego, w latach 2010–2011 przez prof. Franciszka Iwańczaka, a od 2012 do 2015 roku przez prof. Piotra Albrechta.

Ważnym wydarzeniem naukowym w historii Towarzystwa był organizowany w Warszawie w dniach 2–5 czerwca 2000 roku 32nd Annual Meeting of ESPGHAN, w którym wzięli udział najwybitniejsi przedstawiciele światowej gastroenterologii dziecięcej. Zjazd ten był wyrazem uznania dla aktywnego udziału naszych kolegów w działalności Towarzystwa, zwłaszcza prof. Tadeusza Zalewskiego i prof. Hanny Szajewskiej. W 2014 roku prof. Hanna Szajewska została redaktorem naczelnym „Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutrition” i tę funkcję pełniła do 2018 roku.

Od 2000 roku, kiedy to odbył się I Zjazd PTGHiŻD w Łodzi (organizator: prof. Izabela Płaneta-Małecka z Zespołem), zjazdy Towarzystwa organizowane są co dwa lata. Ponadto, w ramach działalności poszczególnych sekcji specjalistycznych, organizowane są sympozja, konferencje i kursy szkoleniowe. Prace naszych kolegów prezentowane są na sesjach gastroenterologicznych Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego oraz na zjazdach Polskiego Towarzystwa Gastroenterologicznego i Polskiego Towarzystwa Hepatologicznego oraz na konferencjach międzynarodowych – ESPGHAN, ECCO i UEG, ESPEN czy EASL. Kolejne Zjazdy PTGHiŻD odbywały się w:

  • rok 2002 – II Zjazd PTGHiŻD , Bydgoszcz (prof. Mieczysława Czerwionka-Szaflarska z Zespołem);
  • rok 2004 – III Zjazd PTGHiŻD, Kraków (dr hab. Krzysztof Fyderek z Zespołem);
  • rok 2006 – IV Zjazd PTGHiŻD, Gdańsk (prof. Maria Korzon z Zespołem);
  • rok 2008 – V Zjazd PTGHiŻD, Poznań (prof. Wojciech Cichy z Zespołem);
  • rok 2010 – VI Zjazd PTGHiŻD, Mikołajki (prof. Maciej Kaczmarski z Zespołem);
  • rok 2012 – VII Zjazd PTGHiŻD, Ossa (prof. Krystyna Wąsowska-Królikowska z Zespołem);
  • rok 2014 – VIII Zjazd PTGHiŻD, Warszawa (prof. Piotr Socha z Zespołem);
  • rok 2016 – IX Zjazd PTGHiŻD, Bydgoszcz (prof. Mieczysława Czerwionka-Szaflarska z Zespołem);
  • rok 2018 – X Zjazd PTGHiŻD, Lublin (prof. Elżbieta Pac-Kożuchowska z Zespołem);
  • rok 2021 – XI Zjazd PTGHiŻD Katowice (dr hab. Jarosław Kwiecień z Zespołem, prof. Urszula Grzybowska-Chlebowczyk z Zespołem);
  • rok 2024 – XII Zjazd PTGHiŻD, Olsztyn (dr hab. Elżbieta Jarocka-Cyrta z Zespołem).

Aktualnie Towarzystwo liczy ponad 300 członków, z których wielu uzyskało specjalizację z gastroenterologii a ponad 170 z gastroenterologii dziecięcej.

W dowód uznania Członkami Honorowymi Towarzystwa zostali wybrani gastroenterolodzy, którzy wnieśli znaczący wkład w rozwój gastroenterologii dziecięcej:
Prezes honorowy – Prof. Tadeusz Zalewski (1998)

Członkowie Honorowi PTGHiŻD:

  • Prof. dr hab. Bożena Hager-Małecka (2000)
  • Prof. dr hab. Maria Goncerzewicz (2000)
  • Prof. dr hab. Izabela Płaneta-Małecka (2000)
  • Prof. dr hab. Eugeniusz Butruk (2002)
  • Prof. dr hab. Andrzej Nowak (2002)
  • Prof. dr hab. Bertold Koletzko (2002)
  • Prof. dr hab. Jerzy Socha (2002)
  • Prof. dr hab. Antoni Gabryelewicz (2004)
  • Prof. dr hab. Mieczysława Czerwionka-Szaflarska (2004)
  • Prof. dr hab. Krystyna Karczewska (2010)
  • Prof. dr hab. Franciszek Iwańczak (2010)
  • Prof. dr hab. Krystyna Wąsowska-Królikowska (2012)
  • Prof. dr hab. Witold Bartnik (2014)
  • Prof. dr hab. Wojciech Cichy (2014)
  • Prof. dr hab. Maciej Kaczmarski (2014)
  • Prof. dr hab. Andrzej Radzikowski (2014)
  • Prof. Danuta Celińska-Cedro (2016)
  • Dr Jan Pertkiewicz (2016)
  • Prof. dr hab. Józef Ryżko (2018)
  • Prof. dr hab. Halina Woś (2018)
  • Prof. dr hab. Barbara Kamińska (2018)
  • Prof. dr hab. Barbara Iwańczak (2022)
  • Prof. dr hab. Piotr Albrecht (2022)
  • Prof. dr hab. Janusz Książyk (2024)
Skip to content