Polskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci

Sekcja Celiakalna

Przewodniczący – Dr hab. n. med. Piotr Dziechciarz

Klinika Pediatrii
Warszawski Uniwersytet Medyczny
ul. Żwirki i Wigury 63a Warszawa
e-mail: piotr.dziechciarz@wum.edu.pl

Sekretarz – Dr hab. n. med. Katarzyna Plata-Nazar

Katedra i Klinika Pediatrii, Gastroenterologii, Alergologii i Żywienia
Gdański Uniwersytet Medyczny

 

Cele:

  1. Upowszechnienie wiedzy z zakresu diagnostyki i postępowania leczniczego w celiakii i innych chorobach glutenozależnych.

  2. Podnoszenie poziomu naukowego lekarzy różnych specjalności, diagnostów laboratoryjnych i dietetyków ze szczególnym uwzględnieniem wiedzy dotyczącej celiakii i innych chorób glutenozależnych.

  3. Współpraca ze środowiskami pacjentów i wspomaganie ich działalności.

  4. Nawiązywanie i podtrzymywanie międzynarodowej współpracy w zakresie wspólnych projektów naukowych, tworzenia wytycznych i szkolenia lekarzy.

  5. Współudział w tworzeniu programów umożliwiających badania przesiewowe, optymalną diagnostykę i opiekę w zakresie chorób glutenozależnych.

 

Historia:

Sekcja Celiakii rozpoczęła swoją działalność zaraz na początku istnienia PTGHiŻD. Wraz z rozpoczęciem działalności PTGHiŻD w 1998 roku przewodniczącą Sekcji Celiakii została prof. Krystyna Karczewska, a sekretarzem dr n. med. Alicja Żabka z Kliniki Pediatrii w Zabrzu.

Sekcja Celiakii kontynuowała tradycje Sekcji Gastroenterologii i Żywienia prowadzonej poprzednio przez prof. Andrzeja Radzikowskiego w Polskim Towarzystwie Pediatrycznym. Wcześniej w ramach Sekcji Gastroenterologicznej Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego działała celiakalna grupa robocza.

W roku 2010 na zjeździe PTGHiŻD w Mikołajkach przewodniczenie Sekcji Celiakii przejęła prof. Anna Szaflarska-Popławska (2010–2014), a od 2014 roku Sekcji Celiakii przewodniczy prof. Bożena Cukrowska.

W 2018 roku ukazała się publikacja prof. Krystyny Karczewskiej w „Standardach Medycznych” opisująca historię rozwoju badań diagnostycznych, klinicznych i leczenia celiakii w Polsce (Karczewska K.: Moja przygoda z celiakią. Od Interlaken 1969 do Oslo 2012, [w:] „Standardy Medyczne. Pediatria”, (1), 2018.

 

Wytyczne:

  1. Husby S., Koletzko S., Korponay-Szabó I, et al.: European Society Paediatric Gastroenterology, Hepatology and Nutrition Guidelines for Diagnosing Coeliac Disease; [w:] „J Pediatr Gastroenterol Nutr”,  Jan; 70 (1), 2020, ss.: 141–156. 

  2. Cukrowska B.: Zasady diagnostyki wg nowych wytycznych ESPGHAN 2020. Pediatria po Dyplomie.

  3. Husby S., Murray J.A., Katzka D.A.: AGA Clinical Practice Update on Diagnosis and Monitoring of Celiac Disease-Changing Utility of Serology and Histologic Measures: Expert Review; [w:] „Gastroenterology”, 156 (4), 2019, ss.: 885–889.

  4. Husby S., Koletzko S., Korponay-Szabó I.R., et al.: ESPGHAN Working Group on Coeliac Disease Diagnosis; ESPGHAN Gastroenterology Committee; European Society for Pediatric Gastroenterology, Hepatology, and Nutrition; [w:] „J Pediatr Gastroenterol Nutr.”, 54 (1), 2012, ss.: 136–160.

  5. Celiaklia – zasady diagnostyki według nowych wytycznych ESPGHAN 2020

 

Współpraca i badania:

  1. Uniwersytecki Szpital w Zurichu (Szwajcaria) – Department of Gastroenterology and Hepatology, University Hospital Zürich, CH-8001 Zürich (prof. Michael Scharl, dr Marcin Wawrzyniak) – przygotowanie wspólnego projektu polsko-szwajcarskiego w zakresie patogenezy celiakii, badania nad znaczeniem bariery nabłonkowej w patogenezie celiakii.

  2. Sowińska A., Morsy Y., Czarnowska E., Oralewska B., Konopka E., Woynarowski M., Szymańska S., Ejmont M., Scharl M., Bierła J.B., Wawrzyniak M., Cukrowska B.: Transcriptional and Ultrastructural Analyses Suggest Novel Insights into Epithelial Barrier Impairment in Celiac Disease; [w:] „Cells”, Feb. 24, 9 (2), 2020.

  3. Klinika Gastroenterologii, Hepatologii i Klinicznej Onkologii, CMKP, Warszawa; Zakład Genetyki, Instytut Onkologii, Warszawa (prof. Jerzy Ostrowski, dr hab. Agnieszka Paziewska) – badania w zakresie genetyki celiakii, poszukiwanie nowych polimorfizmów genów non-HLA związanych z celiakią.

  4. Paziewska A., Cukrowska B., Dąbrowska M., i wsp.: Combination Testing Using a Single MSH5 Variant alongside HLA Haplotypes Improves the Sensitivity of Predicting Coeliac Disease Risk in the Polish Population, [w:] „PLoS One”, Sep. 25, 10 (9), 2015: e0139197.

  5. Polsko-Ukraińska Fundacja Rozwoju Medycyny – współpraca w zakresie badań naukowych pomiędzy Polską i Ukrainą oraz szkolenia lekarzy na Ukrainie.
     
    Majsiak E., Choina M., Golicki D., Gray A.M., Cukrowska B.: The impact of symptoms on quality of life before and after diagnosis of coeliac disease: the results from a Polish population survey and comparison with the results from the United Kingdom, [w:] BMC Gastroenterol 2021, Mar 4; 21 (1): 99. doi: 10.1186/s12876-021-01673-0
     
    Klinika Gastroenterologii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, (prof. Halina Cichoż-Lach, prof. Barbara Skrzydło-Radomańska) – wspólny projekt oceniający częstość występowania celiakii u dorosłych pacjentów z IBS; znaczenie probiotyków w leczeniu IBS. 
     
    Skrzydło-Radomańska B., Prozorow-Król B., Cichoż-Lach H., Majsiak E., Bierła J.B., Kanarek E., Sowińska A., Cukrowska B.: The Effectiveness and Safety of Multi-Strain Probiotic Preparation in Patients with Diarrhea-Predominant Irritable Bowel Syndrome: A Randomized Controlled Study, [w:] „Nutrients” 2021, 13, 756.

    Skrzydło-Radomańska B., Prozorow-Król B., Cichoż-Lach H., Majsiak E., Bierła J.B., Kosikowski W., Szczerbiński M., Gantzel J., Cukrowska B.: The Effectiveness of Synbiotic Preparation Containing Lactobacillus and Bifidobacterium Probiotic Strains and Short Chain Fructooligosaccharides in Patients with Diarrhea Predominant Irritable Bowel Syndrome—A Randomized Double-Blind, Placebo-Controlled Study, [w:] „Nutrients” 2020, Jul 5; 12(7): 1999. doi: 10.3390/nu12071999

     

  6. Majsiak E., Cichoż-Lach H., Gubska O., Cukrowska B.: Celiakia – choroba dzieci i dorosłych: objawy, powikłania, grupy ryzyka i choroby współistniejące; [w:] „Polski Merkuriusz Lekarski”, Vol. 64, Nr 259, 2018, ss. 31–35.

  7. Projekt „Ocena zależności pomiędzy mutacją w genie TMPRSS6 a występowaniem niedokrwistości z niedoboru żelaza u dzieci z chorobą trzewną” – badanie koordynowane przez prof. Elżbietę Cyrtę-Jarocką (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski).

  8. Międzynarodowy projekt ProCeDE – ewaluacja nowych zaleceń diagnostycznych ESPGHAN 2012 w celiakii.

  9. Werkstetter K.J., Korponay-Szabó I.R., Popp A., et al.: ProCeDE study group. Accuracy in Diagnosis of Celiac Disease Without Biopsies in Clinical Practice, [w:]  „Gastroenterology”, Oct. 153 (4), 2017, ss.: 924–935.

  10. Międzynarodowy projekt współpracy z Uniwersytetem w Utrechcie (prof. Cisca Wijmenga) – „Mechanizmy patogenetyczne w celiakii ze szczególnym uwzględnieniem podłoża genetycznego”.

  11. Almeida R., Ricaño-Ponce I., Kumar V., et al.: Fine mapping of the celiac disease-associated LPP locus reveals a potential functional variant; [w:] „Hum Mol Genet.”, May 1, 23 (9), 2014, ss.: 2481–2489.

  12. Romanos J., Rosén A., Kumar V., et al. PreventCD Group.: Improving coeliac disease risk prediction by testing non-HLA variants additional to HLA variants.; Mar., 63 (3), Gut. 2014, ss.: 415–422.

  13. Trynka G., Hunt K.A., Bockett N.A., et al.: Dense genotyping identifies and localizes multiple common and rare variant association signals in celiac disease. „Nat Genet.” Nov. 6, 43 (12), 2011, ss.: 1193–1201.

  14. Zhernakova A., Stahl E.A., Trynka G., et al.: Meta-analysis of genome-wide association studies in celiac disease and rheumatoid arthritis identifies fourteen non-HLA shared loci.; [w:] „PLoS Genet.” Feb.; 7 (2) 2011: e1002004.

  15. Dubois P.C., Trynka G., Franke L., et al.: Multiple common variants for celiac disease influencing immune gene expression., [w:] „Nat Genet.” Apr.; 42 (4), 2010, ss.: 295–302, doi: 10.1038/ng.543. 

 

Przydatne linki:

  1. Polskie Stowarzyszenie Osób z Celiakią i na Diecie Bezglutenowej
  2. Stowarzyszenie „Przekreślony Kłos”
  3. Wyszukiwarka restauracji i kawiarni bezglutenowych
  4. Stowarzyszenia międzynarodowe:
    •  https://www.theceliacsociety.org/          
    •  https://www.isscd-global.org/home/
    •  https://www.cyeweb.eu/cye-conferences/

 

Rekomendowane konferencje:

https://www.conferenceseries.com/celiac-disease.php

 

Wydarzenia:


Konferencje 2019

  • 18th International Celiac Disease Symposium, Paryż 2019. Sprawozdanie z Sympozjum opublikowane w „Standardach Medycznych”, 16, 2019, ss.: 592–595. 
  • Konferencja z okazji XIV Międzynarodowego Dnia Celiakii, (Warszawa, 25 maja 2019 r.).


Webinaria 2019


Konferencje 2020

 

Konferencje 2021

 

Sprawozdania z działalności:

Przejdź do treści